एकदा एका छोट्या गावात एक गरीब पण दयाळू शेतकरी राहायचा. तो रोज शेतात मेहनत करून आपल्या कुटुंबासाठी अन्न कमवायचा. एके दिवशी, त्याच्या शेतात एक सुंदर, चमकदार सोनेरी पंख असलेला कबूतर पडलेला दिसला. कबूतर जखमी झाले होते.
शेतकऱ्याला कबूतराची दया आली. त्याने त्याला उचलले, घरी नेले आणि त्याच्यावर औषधोपचार केले. काही दिवसांतच कबूतर बरे झाले. ते उडून जाण्याआधी शेतकऱ्याला म्हणाले, “तुमची दयाळू वृत्ती मला भावली. मी तुम्हाला एक वरदान देतो. तू जेव्हा केव्हा माझी आठवण काढशील तेव्हा मी तुझ्या अंगणात येईन, तू मला खायला दाणे टाक, मी खाऊन घेईन आणि उडून जाईन. पण प्रत्येकवेळी मी जेव्हा उडून जाईन, तेव्हा माझ्या पंखांपैकी एक पिसारा गळून पडेल. तो पिसारा सोन्याचा असेल. तुम्ही तो विकून तुमचे जीवन सुखकर करू शकता. पण लक्षात ठेवा, लोभाने वागू नका.”
शेतकऱ्याने कबूतराचे ऐकले. त्याला जेव्हा पैशांची गरज असे, तेव्हा त्याला एक सोन्याचा पिसारा मिळायचा. त्यामुळे तो समाधानी आणि आनंदी जीवन जगत होता.
परंतु, काही दिवसांनी शेतकऱ्याच्या पत्नीला वाटले की जर कबूतराला पकडून ठेवले तर त्याचे सर्व पिसारे काढून भरपूर सोनं मिळेल. तिने शेतकऱ्याला हे सुचवले. आधी शेतकरी तयार झाला नाही, पण पैशांच्या मोहाने त्याने कबूतर पकडले आणि त्याचे सर्व पिसारे उपटले.
परिणाम असा झाला की कबूतर वेदनेने तडफडले आणि क्षणभरात नाहीसे झाले. त्याचे पिसारे देखील साध्या ढगळ पिसाऱ्यांत बदलले. शेतकऱ्याला आपली चूक कळली, पण आता खूप उशीर झाला होता.
तात्पर्य :
लोभ आणि अधाशीपणामुळे जे आहे तेही गमवावे लागते. समाधान आणि संयम ठेवले तरच खरा आनंद मिळतो.
