एका गावात एक हुशार पण खूप अहंकारी राजा होता. तो नेहमी स्वतःला सर्वश्रेष्ठ समजत असे आणि इतरांना कमी लेखत असे. एकदा त्याने आपल्या राज्यातील सर्व विद्वानांना बोलावले आणि त्यांना एक विचित्र प्रश्न विचारला –
“सर्वात मोठा अंधार कुठे असतो?”
विद्वानांनी वेगवेगळ्या उत्तरे दिली— कोणी म्हणाले, “अगम्य गुहांमध्ये,” तर कोणी म्हणाले, “रात्र पडली की सर्वत्र अंधार असतो.” पण राजा कोणत्याही उत्तराने समाधानी झाला नाही.
शेवटी, एका वृद्ध ऋषींनी उत्तर दिले, “राजन, सर्वात मोठा अंधार माणसाच्या मनात असतो, जेव्हा तो अज्ञान, अहंकार आणि द्वेषाने भरलेला असतो. बाहेरचा अंधार एक दिवा लावून दूर करता येतो, पण मनाचा अंधार केवळ ज्ञान, नम्रता आणि प्रेमानेच दूर करता येतो.”
राजाला हे ऐकून विचार पडला. त्याने आपल्या अहंकाराचा त्याग करून ज्ञान व दयाळूपणाचा मार्ग स्वीकारला. त्याच्या या बदलामुळे संपूर्ण राज्य आनंदी आणि समृद्ध झाले.
तात्पर्य
खऱ्या अंधाराची भीती नसावी, पण आपल्या मनातल्या अज्ञानाच्या अंधाराला दूर करण्यासाठी प्रयत्न करायला हवेत.
