एकदा एक राजा आपल्या मंत्री आणि सैनिकांसह जंगल सफरीला निघाला. रस्त्यात त्यांना एक सुंदर तलाव दिसला. त्या तलावाच्या काठावर कमळाचे अनेक फुले उमललेली होती. राजा त्याच्या सौंदर्यावर मंत्रमुग्ध झाला आणि म्हणाला, “या जगात याहून सुंदर काही असेल असे मला वाटत नाही!”
त्याच वेळी, तिथे असलेल्या एका साधूने हसत उत्तर दिले, “राजन, सौंदर्य बाह्य रूपात नसते, तर मनात असते.”
राजाला ते मान्य नव्हते. तेव्हा साधूने एक उदाहरण दिले. त्याने एक सुंदर कमळ तोडले आणि विचारले, “राजन, हे फूल सुंदर दिसते का?” राजा म्हणाला, “होय, हे अतिशय सुंदर आहे.”
तेव्हा साधू म्हणाला, “जर मी हे चिखलात टाकले तर?”
राजा म्हणाला, “ते मळकट होईल आणि त्याचे सौंदर्य नाहीसे होईल.”
साधू हसला आणि म्हणाला, “राजन, हे फूल जिथे उगवले ते चिखलातच होते, पण तरीही त्याचे सौंदर्य कायम राहिले. याचा अर्थ खरे सौंदर्य बाहेरून नसते, तर अंतःकरणात असते. चांगली माणसे कोणत्याही परिस्थितीत असली तरी आपले गुण आणि सौंदर्य टिकवतात!”
राजाला साधूंच्या विचारांचा अर्थ उमगला. त्याने नम्रतेने त्यांना प्रणाम केला आणि आपल्या राजकारणातही ही शिकवण अमलात आणण्याचा निर्धार केला.
तात्पर्य:
खरे सौंदर्य चेहऱ्यात नाही, तर स्वभावात आणि कर्मात असते.
