बोधकथा क्र. 33
बोधकथेचे नाव : दोन थेंब

एकदा एक गुरुकुलात अनेक शिष्य शिक्षण घेत होते. एके दिवशी गुरुजींनी शिष्यांना एक मडके आणि पाणी दिले व सांगितले, “तुम्हाला हे मडके पाण्याने भरायचे आहे, पण ते अगदी योग्य पद्धतीने भरले पाहिजे.”

शिष्य उत्साहाने कामाला लागले. काही जण पाणी लोटाभरून घालू लागले, पण ते गडबडीत पाणी ओतत असल्यामुळे पाणी बाहेर सांडू लागले. काही शिष्य खूप हळूहळू पाणी भरू लागले, पण त्यांना खूप वेळ लागत होता. काही जण मडके नीट पाहत होते, पण अजिबात काही करत नव्हते.

शेवटी एक शिष्य आला. त्याने मडक्याच्या आत पाहिले आणि त्याला कळले की मडक्यात आधीच बारीक छिद्र आहे, ज्यामुळे पाणी बाहेर जात होते. त्याने प्रथम छिद्र बुजवले आणि मग पाणी भरले. त्याचे मडके पूर्ण भरले, आणि पाणीही सांडले नाही.

गुरुजींनी सर्व शिष्यांना एकत्र करून सांगितले, “या मडक्यांप्रमाणेच आपले मन आहे. जेव्हा मनामध्ये दोष किंवा नकारात्मक विचार असतात, तेव्हा आपण कितीही ज्ञान मिळवले तरी ते सांडून जातं. आधी आपल्या मनातील दोष शोधा आणि ते दूर करा. मगच ज्ञानाचे पाणी भराल, तेव्हा ते उपयोगी ठरेल.”

तात्पर्य :
आपल्याला बाह्य ज्ञान मिळवायच्या आधी आपल्या मनातील दोष शोधून त्यांना दूर करणे महत्त्वाचे आहे. मन शुद्ध असेल, तरच खरे ज्ञान टिकते.