यशवंतराव चव्हाण यांचा स्मृतीदिन २५ नोव्हेंबर रोजी साजरा केला जातो. ते महाराष्ट्राचे पहिले मुख्यमंत्री आणि भारतीय राजकारणातील एक प्रगल्भ, कर्तृत्ववान नेते होते. त्यांचा जन्म १२ मार्च १९१३ रोजी सातारा जिल्ह्यातील देवराष्ट्र या छोट्याशा गावात झाला.
यशवंतराव चव्हाण यांनी १९६० साली संयुक्त महाराष्ट्राची स्थापना झाल्यानंतर राज्याचे पहिले मुख्यमंत्री म्हणून जबाबदारी स्वीकारली. त्यांनी औद्योगिक, शैक्षणिक, आणि कृषी क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण कार्य केले.
त्यांनी केंद्रीय संरक्षणमंत्री, अर्थमंत्री आणि परराष्ट्रमंत्री अशा अनेक महत्त्वाच्या पदांवर काम केले. त्यांची भाषणे आणि विचारसमृद्धता त्यांना “विचारवंत राजकारणी” म्हणून ओळख मिळवून देत होती.
त्यांनी सहकारी चळवळीस प्रोत्साहन दिले. शिक्षणाला गती देण्यासाठी त्यांनी अनेक योजना सुरू केल्या आणि ग्रामीण भागातील शिक्षणाचा पाया मजबूत केला.
यशवंतराव चव्हाण यांना मराठी साहित्य आणि कला यांबद्दल विशेष प्रेम होते. त्यांच्या प्रेरणेने महाराष्ट्रात अनेक सांस्कृतिक कार्यक्रम आणि साहित्य संमेलन आयोजित करण्यात आली.
२५ नोव्हेंबर १९८४ रोजी यशवंतराव चव्हाण यांचे निधन झाले. त्यांच्या स्मृतीप्रित्यर्थ या दिवशी महाराष्ट्रभर विविध कार्यक्रम, व्याख्याने, आणि श्रद्धांजली सभा घेतल्या जातात.
कराड येथे कृष्णा नदीच्या काठावर त्यांचे स्मारक उभारले गेले आहे. या स्मारकावर अनेक लोक श्रद्धांजली अर्पण करण्यासाठी येतात.
या दिवशी त्यांच्या विचारांवर आधारित शैक्षणिक उपक्रम आणि चर्चासत्रे आयोजित केली जातात.
यशवंतराव चव्हाण हे महाराष्ट्राच्या जडणघडणीचे शिल्पकार मानले जातात, आणि त्यांचे जीवनकार्य आजही अनेकांना प्रेरणा देत आहे.
