बोधकथा क्र. 21
बोधकथेचे नाव : हुशार मुंगी

एका जंगलात एक हत्ती आणि एक मुंगी राहत होते. हत्ती मोठा आणि बलवान होता, तर मुंगी लहान, पण खूप चपळ आणि मेहनती होती. हत्तीला नेहमीच आपल्या ताकदीचा अभिमान वाटायचा, आणि तो इतर प्राण्यांना त्रास देत असे, विशेषत: लहान प्राण्यांना. मुंगीला त्याचं वागणं खूप खटकायचं, पण ती काही बोलायची नाही.

एके दिवशी, हत्तीला काहीतरी खोड्या काढायचं सुचलं. त्याने नदीकाठच्या मुंग्यांच्या घरांवर पाय ठेवून ती फोडून टाकली. मुंग्या घाबरून इकडेतिकडे पळू लागल्या. मुंगी मात्र थांबली आणि ठरवलं की ती हत्तीला एक धडा शिकवेल.

रात्री जेव्हा हत्ती झोपला होता, तेव्हा मुंगी हळूच त्याच्या कानात गेली आणि तिथे चावलं. हत्ती झोपेतून जागा झाला आणि कानाला प्रचंड वेदना होऊ लागली. तो रागाने ओरडत होता, पण त्याला कळेना की हे कोण करतंय. मुंगीने अजून काही वेळ त्याला त्रास दिला आणि शेवटी हत्तीला कळलं की एक लहान मुंगी त्याला त्रास देत आहे.

हत्तीने मुंगीकडे माफी मागितली आणि म्हणाला, “माझी चूक झाली. मी ताकदवान आहे, पण तुझ्या धीराने मला शिकवलं की कोणत्याही प्राण्याला लहान समजू नये.”

मुंगी हसली आणि म्हणाली, “तुझ्या ताकदीचा वापर नेहमी योग्य कारणांसाठी कर, मगच तुला खरे यश मिळेल.”

तात्पर्य :

कोणत्याही प्राण्याचा आकार किंवा ताकद महत्त्वाची नसते; चातुर्य, धैर्य आणि योग्य वेळेला केलेली कृती अधिक प्रभावशाली ठरते.