सोन्याच्या पिंजऱ्यातील पोपट
एका राजाने एक सुंदर पोपट पाळला. तो पोपट खूप हुशार आणि गोड बोलणारा होता. राजाने त्याला सोन्याचा सुंदर पिंजरा बनवून दिला, रोज उत्तम फळे दिली, आणि त्याच्यावर खूप प्रेम केले.
एक दिवस राजाने पोपटाला विचारले, “तू माझ्या राजवाड्यात आनंदी आहेस ना?”
पोपट हसून म्हणाला, “राजन, तुझ्या प्रेमात आणि या सोनेरी पिंजऱ्यात मी सुखी आहे.”
पण काही दिवसांनी पोपट उदास दिसू लागला. त्याने खाणे-पिणे सोडले. राजा चिंतेत पडला. त्याने वैद्य, पंडित आणि ज्ञानी लोकांना बोलावले, पण कोणीही पोपटाच्या उदासीनतेचे कारण सांगू शकले नाही.
शेवटी एक वृद्ध ऋषी राजाकडे आले आणि त्यांनी पोपटाकडे पाहिले. ते म्हणाले, “राजन, हा पोपट सुखी नाही, कारण तो बंदिस्त आहे. त्याला स्वातंत्र्य हवे आहे.”
राजाने पोपटाला विचारले, “खरे आहे का हे?”
पोपटने डोळ्यात अश्रू आणून मान हलवली. राजाने पोपटाला मुक्त करण्याचा निर्णय घेतला आणि त्याला सोडून दिले. पोपट आनंदाने आकाशात उडाला, पण जाताना म्हणाला, “राजन, तुझे प्रेम अमूल्य होते, पण स्वातंत्र्याशिवाय कोणतेही सुख अपूर्णच असते.”
तात्पर्य:
सोन्याच्या पिंजऱ्यातील सुखापेक्षा स्वातंत्र्य अधिक मौल्यवान असते.
